استاندارد ملي مقررات ايمني ساختمان و نصب آسانسور
اين مقررات توسط كميسيون هاي مربوط تهيه و تدوين شده و در ششمين جلسه كميته ملي استاندارد مكانيك و خودرو مورد تأييد قرار گرفته است ، كه به استناد بند يك ماده 3 قانون اصلاح قوانين و مقررات مؤسسه استاندارد و تحقيقات صنعتي ايران مصوب بهمن ماه 1371 بعنوان استاندارد ملي ايران منتشر مي شود .
براي حفظ همگامي و هماهنگي با تحولات و پيشرفتهاي ملي و جهاني در زمينه صنايع ، علوم و خدمات ، استاندارد هاي ملي ايران در مواقع لزوم تجديد نظر خواهد شد و هرگونه پيشنهادي كه براي اصلاح يا تكميل اين استاندارد ها ارائه شود ، در هنگام تجديد نظر در كميسيون فني مربوط مورد توجه قرار خواهد گرفت . بنابر اين براي مراجعه به استاندارد هاي ملي ايران بايد همواره از آخرين تجديد نظر آنها استفاده كرد .
در تهيه و تدوين اين استاندارد سعي شده است كه ضمن توجه به شرايط موجود و نيازهاي جامعه ، در حد امكان بين اين استاندارد و استاندارد هاي بين المللي و استاندارد هاي ملي كشورهاي صنعتي و پيشرفته هماهنگي ايجاد شود .
منبع و ماخذي كه براي اين استاندارد بكار رفته است به شرح زير مي باشد :
BS 5655: Part1: 1986
EN 81: Part1: 1985
EN 81-1: 2001
مقدمه
هدف از تدوين اين استاندارد تعريف قواعد ايمني مربوط به آسانسورهاي مسافري و باري و خدماتي است كه براي تأمين ايمني اشخاص و اشياء در برابر خطر حوادث مرتبط با عملكرد اين نوع آسانسورها ميباشد.
در تدوين اين استاندارد روشهاي زير اتخاذ شده است :
1- تجزيه و تحليل خطرات كه ميتواند ناشي از هر جزء از قطعات يك آسانسور كامل باشد، انجام گرديده و بنابراين قوانين مربوطه در هر مورد تدوين شده‌اند.
2- اين استاندارد كه خاص آسانسورهاميباشد و قوانين فني عمومي كه در زمينه‌هاي الكتريكي ، مكانيكي و يا ساختماني كاربرد دارند، را تكرار نميكند. البته فرض ميشود كه تمامي اجزاء بايد :
3- بدرستي طراحي شده باشند، داراي ساختار مكانيكي و الكتريكي صحيحي باشند و با كيفيت مناسب و مقاومت كافي و بدون عيب ساخته شده باشند.
4- بخوبي تعمير و نگهداري شوند، بويژه بايد اطمينان حاصل شود كه ابعاد مورد نيازبا وجود فرسايش برقرار بمانند.
5- اين استاندارد خاص آسانسورها ميباشد و شامل قوانين مربوط به حفاظت در برابر آتش اجزاء ساختمان نميشود.
6- از آنجايي كه اين قوانين بر انتخاب درهاي طبقات و ويژگيهاي طراحي سيستمهاي كنترل الكتريكي تأثير مستقيم دارد لازم است به اين موضوع نيز پرداخته شود.
7- انتخاب درهاي طبقات كه به مقاومت و عملكرد مورد نياز آنها در برابر آتش بستگي دارد در بند پيوست ج ذكرشده‌است. متداولترين چيدمانهاي ساختماني بادرهاي متناظر با هر كدام، با علائم S و F نشان داده‌شده‌اند.
8- صورتي كه الزامات قانوني براي چيدمانهاي بخصوص نوع F را به جاي نوع S مجاز بشمارند، كميته‌هاي فني بايد اصلاحيه مورد نياز را تهيه كنند.
9- سيستمهاي كنترلي الكتريكي توصيه شده براي هر مثال از چيدمانها، در ضميمه (ج) توصيف شده‌اند.
10- اين استاندارد ويژه آسانسورها بوده و ويژگيهايي را كه ذاتاً جزئي از اين وسايل نميباشد و يا مانعي براي تجارت بوجود نمي آورند اما بر روي ايمني استفاده كنندگان و يا پرسنل نصب و خدمات تأثير ميگذارند را ناديده نميگيرد.
11- بنظر ميرسد كه الزامات ساختماني خاصي در قسمتي كه آسانسور نصب ميشود بايد تأمين شود و اين الزامات بدليل ويژگي ساختاري آسانسور و يا بدليل نوع بهره‌برداري از آن در مقايسه با جاهاي ديگر دقيقتر و سخت‌ترمي باشد.
12- اين استاندارد تا حد امكان فقط به بيان الزامات مواد و تجهيزاتي كه كاركرد ايمن آسانسور را تأمين مي كند مي پردازد.
13- در مواردي كه براي روشن شدن مطلب اشاره به طراحي خاص شده است، اين طرح نبايد به عنوان تنها طرح ممكن قلمداد شود. هر راه حل ديگري با نتيجه عمل مشابه كه حداقل ايمني معادل را فراهم كند، ميتواند بكار گرفته شود.
در تدوين اين استاندارد موارد زير در نظر گرفته شده‌اند:
1- استفاده كننده ها بايد در برابر خطرات ناشي از سهل انگاري و بي دقتي هاي ناآگاهانه خود ، محافظت شوند.
2- برخي از قوانين ممكن است سخت گيري كمتري را براي بعضي از استفاده كنندگان اعمال نمايد، از اين به بعد به اين افراد استفاده كننده هاي مجاز يا آموزش ديده گفته ميشود.
3- در صورتي كه تعريف ديگري موجود نباشد ، اجازه استفاده از آسانسور اختصاصي براي افراد مجاز ، مجاز است ، بشرطي كه آموزشهاي لازم توسط مسئول آسانسور به منظور استفاده از آن داده شده باشد و همچنين در صورتيكه يكي از شرايط زير برقرار باشد :
3-1- در صورتيكه بكارگيري آسانسور تنها توسط كليدي كه مخصوص افراد مجاز و آموزش ديده ميباشد، در مكاني محفوظ در داخل يا خارج كابين قرار بگيرد.
3-2- آسانسور در محدوده اي كه براي استفاده عام ممنوع ميباشد نصب شده ، و در مدت زماني كه آسانسور قفل نباشد بطور دائم توسط يك يا بيشتر افراد مسئول ، نظارت مي شود.
4- براي آسانسورهاي خدماتي كه طبق تعريف، كابين آنها قابل دسترس براي اشخاص نباشد ممكن است بعضي از قواعد از شدت كمتري برخوردار باشند و يا اصلاً ناديده گرفته شود.
5- در تدوين اين استاندارد در موارد مشخصي بي احتياطي استفاده كننده در نظر گرفته شده است اما ضروري است كه اين امر محدود شود و لذا احتمال دو بي احتياطي همزمان و يا استفاده نادرست از دستورالعمل ها در نظر گرفته نشده است .
6- درضميمه هاي اين استاندارد روش انجام آزمون هاي ضروري بر روي قطعات مشخص، و همچنين بر روي آسانسور نصب شده و كامل ، آمده است .
6-1- ضميمه هاي زير حداكثر الزامات مورد نياز آسانسور را مشخص ميكنند.
6-2- ضميمة پ . در صورتيكه تأييدية اوليه ضروري باشد، پروندة فني بايد تهيه شود.
6-3- ضميمه ت . شامل بررسيها و آزمون‌هايي است كه قبل از شروع به كار آسانسور بايد انجام شود.
6-4- ضميمه ث . شامل بررسيها و آزمونهاي دوره‌اي و همچنين بررسيها و آزمونهاي پس از يك تغيير اساسي و يا يك حادثه ميباشد. تناوب آزمونها و بررسيهاي دوره‌اي حداقل سالي يكبار ميباشد.
6-5- ضميمه ج . انجام آزمونهاي نوعي بر روي قطعات مشخصي از آسانسور امكان ساده‌تر شدن و محدود شدن آزمونهاي پس از نصب آسانسور و همچنين توليد انبوه اين گونه اجزاء را فراهم ميكند.
درباره اشكال مختلف حوادث احتمالي آسانسور در زمينه‌هاي زير مطالعاتي انجام شده است:
خطرات احتمالي ناشي از :
الف - بريدن
ب - برخورد كردن
پ - سقوط
ت - ضربه
ث - گيرافتادن
ج - حريق
چ - برق گرفتگي
ح - خرابي مواد بر اثر:
ح- 1- فرسودگي
ح- 2- خوردگي
ح- 3- تخريب مكانيكي
اشخاصي كه ايمني آنها بايد تأمين شود عبارتند از:
الف - استفاده كنندگان
ب - بازرسان و كاركنان نگهداري كننده
پ - اشخاص خارج از چاه آسانسور ، موتورخانه و اتاق فلكه (درصورت‌وجود)
اشيائي كه ايمني آنها بايد تأمين شود عبارتند از:
الف - بارهاي داخل كابين
ب - اجزاو قطعات آسانسور
پ - ساختمان محل نصب
نظرات شما عزیزان:
نویسنده: 
